Тамхинаас гараад гурван жил болоход уушиг цэвэршдэг

Тамхи хэмээх тахал өдөрт 11 мянга, жилд ойролцоогоор зургаан сая хүнийг үхэлд хүргэдэг. XX зуунд тамхи 100 сая хүний нас баралтын шалтгаан болжээ. Дэлхий дээр тамхины гурван том үйлдвэр байдаг. Үүнээс Хятадад байдаг тамхины үйлдвэр 33 хувиар өсчээ. Энэ нь Монгол улсын тамхины хэрэглээ их байгаатай холбоотой гэнэ. Учир нь манай улсын эрчүүдийн 65, эмэгтэйчүүдийн 20 хувь нь тамхи татдаг гэсэн судалгаа бий. 2,7 сая хүнтэй манай улсын иргэд тамхи татах зуршлаараа дэлхийн тэргүүлэгч 10 орны тоонд орчихсон яваа нь үнэхээр эмгэнэлтэй. Тамхины хэрэглээ нь дэлхий дахиныг мөхөлд хүргэж болох найман гол шалтгааны зургааг нь бүрдүүлдэг аж. Тамхи зүрхний цус хомсдох, тархины цусан хангамжийн өвчин, амьсгалын замын халдвар гэсэн өвчлөлийн гол шалтгаанаас гадна Монголд ихээр дэгдээд байгаа сүрьеэ, янз бүрийн халдварт өвчнүүд үүсгэгч аж. Мөн тамхины замбараагүй хэрэглээ нь уушиг, хоолой, бөөр гэх зэрэг 40 гаруй өвчлөлийг үүсгэдэг байна. Үүний дотор үр зулбах, дутуу төрөлт, гажигтай хүүхэд төрөх, үргүйдэл үүсгэхэд илүү нөлөөлдөг байна. Түүнчлэн тамхи нь зөвхөн татаж буй хүндээ бус олон хүнийг дам тамхидалтын хам шинжид татан оруулдаг. Тухайлбал, тамхины утаатай өрөөнд нэг цагийн турш байгаа хүн 15 ширхэг тамхи татсантай тэнцэхүйц хэмжээний хавдар үүсгэгч бодисуудаар амьсгалдаг аж.

Тамхинаас шууд гарах, тамхиа цөөрүүлж хаях гэсэн аргууд байдаг. Тамхичин хүмүүс өглөө сэрээд шууд өлөн элгэн дээрээ тамхи татдаг. Гэтэл энэ нь хамгийн муу байдаг. Өлөн элгэн дээр тамхи татсанаар ходоодны салстыг түлж, ходоодны шарх үүсгэдэг. Тиймээс тамхинаас шууд гарах хамгийн үр дүнтэй хялбар арга нь өлөн элгэн дээрээ тамхи татахын оронд нэг стакан ус уух юм. Харин цөөрүүлж хаях арга нь никотин орлуулах эмийн тусламжтайгаар тамхинаас гарах. Никитон орлуулах эмийн бодис нь хэрэглэхэд хялбар, үнийн хувьд хямд байдаг.  Энэ нь олон төрөл байдаг бөгөөд зарим оронд наалт хэлбэрээр байдаг бол бусад оронд зажилдаг бохь хэрэглэдэг. Хүмүүс тамхинаас гармагц нүүрэн дээр батга гараад байна хэмээн буцаад тамхинд ордог. Энэ нь буруу юм. Үүний оронд биеийн эсэргүүцлээ сайжруулах үүднээс С витамин уух хэрэгтэй. Тамхи татдаг хүмүүс тамхинаас гараад гурван жил болоход л уушиг цэвэршиж, хавдар өвчнөөр өвчлөх эрсдэлээ 100 хувь хамгаалж чаддаг байна.

Д.Шинээ