Д.Амарбаясгалан: Холимог тогтолцоо нь Монголын сонгуулийн тогтолцоог шинэ шатанд гаргана

Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт /ҮХНӨ/-ийн төслийг УИХ-д өргөн барьсантай холбогдуудан Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газар (ЗГХЭГ)-ын дарга Д.Амарбаясгалан нар мэдээлэл хийж байна.

(2023.05.03)

Тэрээр "Засгийн газар дунджаар 15 гишүүнтэй байж ирсэн байдаг. Засгийн газрын гишүүд нь УИХ-ын гишүүний ажил, албан тушаалыг эрхлэхэд УИХ-ын үйл ажиллагаанд тодорхой хэмжээний доголдол, саад гарч байсан. Нөгөө талаараа Засгийн газрын үйл ажиллагаанд хяналт тавих үүрэгтэй парламентын үйл ажиллагаанд тодорхой хэмжээний доголдол үүссэний улмаас Засгийн газрын гишүүн УИХ-ын гишүүний үүргийг хавсарч хийх асуудал нь нийгмийн сэдэв болж яригдаж ирсэн байдаг.
 

Тэгвэл Үндсэн хуулийн Цэц 2022 онд 01, 02 дугаар тогтоолуудыг гаргахдаа Засгийн газрын гишүүнээр ажиллах боломж УИХ-ын гишүүдэд нээлттэй байх ёстой, гагцхүү нээлттэй байхын хажуугаар УИХ нь Засгийн газартаа хяналт тавих үндсэн үүргээ хэрэгжүүлэх боломж нөхцөлийг бүрдүүлэх ёстой. Энэ нь олон улсын жишиг стандартыг хангавал парламентын гишүүний тоо хэт цөөн байгаагаас үүдэлтэйгээр Монгол Улсад энэ асуудал үүсэж байна гэдгийг үндсэндээ тогтоолынхоо үндэслэл хэсэгт дурдсан байдаг.

Тэгвэл энэ асуудлыг үндэслэж УИХ 54 дүгээр тогтоолыг гаргаж, Засгийн газарт гишүүдийн тоо тогтоох үүрэг өгөгдсөн.

Гишүүдийн тоог нэмэгдүүлэх, сонгуулийн холимог тогтолцоог нэвтрүүлж байгаа нь Монгол Улсын парламентийн сонгуулийн үйл ажиллагааг шинэ түвшинд гаргах том давуу талыг бий болгож байна гэж болно.

Нэг ёсондоо хөгжингүй улсуудын хувьд дан ганц нэг төрлийн сонгуулийн тогтолцоог хэрэглэж ирсэн бол хөгжлийнхөө шинэ түвшинд гаргах, иргэд сонгогчдийн санал гээгддэггүй байх, сонгогч бүрийн санал нь төрдөө ирдэг байх зарчмыг бий болгох үүднээс сонгуулийнхаа тогтолцоог шинэ шатанд гаргадаг.

Монгол Улсын хувьд сонгуулийн тогтолцоогоо шинэ шатанд гаргах буюу холимог сонгуулийн тогтолцоог хэрэглэдэг болох эхлэлийг тавьж байгаагаараа онцлог юм." гэв.