П.Очирбат: Яаж ч хөгжлөө гэсэн билгийн тооллоор XVII жарныг дуустал Монгол Улс байгалийнхаа баялгийг түшиж амьдарна
Шинэ оны босгон дээр Монгол Улсын уул уурхайн салбарынхан олон тэгш ой тэмдэглэсэн билээ. “Монголросцветмет” ТӨҮГ-ыг байгуулах, Эрдэнэтийн овоонд Эрдэнэтийн УБҮ байгуулж хот сүндэрлүүлэх гээд уул уурхайн салбарын олон гол үйл явдлын гэрч нэгэн эрхмийг энэ удаа “Өглөөний зочин”-оор урилаа. Тэр бол Монгол Улсын анхны Ерөнхийлөгч, Түлш эрчим хүчний сайд, Гадаадтай эдийн засгийн талаар харилцах Улсын хорооны дарга, Эдийн засгийн гадаад харилцаа, хангамжийн сайд асан, Монгол төрийн дээд "Чингис хаан" тэргүүн зэргийн одонт, Уул уурхайн инженер, академич Пунсалмаагийн Очирбат юм.
-Хэзээнээс Монгол, Оросын хоёр тал геологи хайгуулын салбарт хамтарч эхэлсэн юм бол. “Совмонголметалл” гэж ямар үүрэгтэй нийгэмлэг байв. Түүний залгамж болох “Монголросцветмет” ТӨҮГ-ыг Монголын анхны гадаадын хөрөнгө оруулалттай байгууллага гэдэг шүү дээ. Энэ талаар яриагаа эхлэх үү?
-Түүхийг бүр анхнаас нь хэлэх юм бол 1928 оны зунаас Баянтүмэн, Хан-Уулын орчимд ЗХУ-ын мэргэжилтэн С.К.Окуловын удирдлага дор нүүрсний хайгуул хийж Баянбулгийн нүүрсний ордыг илрүүлж, ашиглаж эхэлсэн юм билээ. Монгол, Оросын геологи хайгуулын салбарын хамтын ажиллагаа өргөжин хөгжиж эхэлсэн үе бол 1939 он юм. Энэ үеэс уул, уурхай ашиглалтын трестийг байгуулж төрөл бүрийн ашигт малтмалыг эрж олох, ашиглах үүргийг эрхлэн гүйцэтгэх болсноор Монголын үндэсний геологийн албаны эх суурь тавигдаж Зөвлөлтийн геологийн албатай хамтран ажиллаж эхэлсэн түүхтэй.
“Совмонголметалл” нийгэмлэгийн хувьд БНМАУ-ын Засгийн газрын хүсэлтээр 1949 онд хоёр талын хөрөнгөөр хамтран байгуулж, 1957 он хүртэл ажиллуулсан байдаг. “Совмонголметалл” нийгэмлэгийн бүрэлдэхүүнд Зөвлөлт, Монголын геологичдын хайгуул хийж нээсэн ашигт малтмалын ордуудыг түшиглэн 1940-өөд оноос эхлэн Баянбулаг, Зүүн Булаг, Хаалга, Мөрөнгийн нүүрсний уурхай, Бороо, Ерөө, Баянхонгорын алтны уурхай, Чоно голын гянтболд, молибден, Модот, Цэнхэрмандалын цагаан тугалга, Бүрэнцогт, Түмэнцогтын гянтболд, Дожир Ямаат, Чулуун хороот, Бэрхийн хайлуур жоншны уурхайнууд, Зүүнбаянгийн нефтийн үйлдвэр харъялагддаг байв.
Энэ нь манайд уул уурхай, эрчим хүчний үйлдвэрийг хөгжүүлэх, уул уурхайн боловсон хүчнийг бэлтгэхэд чухал ач холбогдолтой байсан.
-Монголд газрын тосоо өөрсдөө боловсруулах нефтийн үйлдвэртэй болох тухай олон жил ярилаа. Гэтэл манайд нефтийн үйлдвэр байсан тухай Зүүнбаянгийн нефтийн үйлдвэр гэж та сая хэллээ?
-Тийм ээ, байсан. Зүүнбаянгийн нефтийн үйлдвэрийг 1957 онд Монголын талын өмч болгон үнэ төлбөргүй шилжүүлж өгсний дээр “Совмонголметалл” нийгэмлэгт оруулсан Зөвлөлтийн талын хувь хөрөнгийг хөнгөлөлттэйгээр манайд шилжүүлж өгсөн байдаг.
-Та бол уул уурхайтай холбоотой ажил амьдралын гараагаа Шарын голын уурхайгаас эхэлсэн хүн. Тэр үед уул уурхайн салбар БНМАУ-ын улс ардын аж ахуйд хэр зэрэг байр суурьтай байсан бол?
-Намайг Шарын голын уурхайд ажиллаж байх үед БНМАУ-ыг хөдөө аж ахуй, аж үйлдвэрийн орноос аж үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн орон болгох төрийн бодлогыг хэрэгжүүлэх их ажил өрнөсөн он жилүүд байлаа. 1960-аад оны сүүл, 70-аад оны эх шүү дээ. Энэ үед түлш, эрчим хүчний салбарыг түрүүлж хөгжүүлэх, хөрсөн доорх арвин их баялгаас олборлон ашиглах талаар хэрэгжүүлсэн тууштай арга хэмжээ, ЗХУ-ын тусламж монголын уурхайчдын шаргуу хөдөлмөрийн үрээр нүүрс, уул уурхайн үйлдвэр, орчин үеийн өндөр бүтээмжтэй техник технологиор тоноглогдсон аж үйлдвэрийн чухал салбар болтлоо хөгжсөн байдаг. Үнэхээр энэ хугацаанд Шарын голын нүүрсний ил уурхай хүчин чадлаа бүрэн ашиглаж, Налайх, Адуунчулууны уурхайн өргөтгөл хийгдэж, хайлуур жоншны болон үнэт металлын ордыг ашиглах, алтны шороон ордыг ашиглах үйлдвэр, Хар-Айраг, Хажуу-Улаан, Зүүн цагаан дэл, Бор-Өндөрийн жоншны үйлдвэрүүд байгуулагдаж, Бэрхийн уурхайг өргөтгөн шинэчилснээр Монгол Улс дэлхийд хамгийн их жонш олборлодог орны нэг болсон юм. Бүр Олон улсын химийн аж үйлдвэрийн салбарын жоншны ассамблейн гишүүнээр Ази тивээс анх удаа элссэн улс шүү дээ.
-Монголд 1970-аад оноос хамтарсан геологийн ажлууд эрчимжсэн гэж үзэж болох уу. Тухайлбал, Эрдэнэтийн овоо, жоншны ордуудыг нэрлэж болох байх. Энэ үеэс Олон улсын геологийн экспедиц ажиллаж эхэлсэн үү?
-БНМАУ-д 1976 онд олон улсын геологийн экспедиц байгуулагдсан. Тэр үеийн социалист гэгдэж байсан бүх орны төлөөлөл тэнд байсан. Уг ажлыг санаачлагч нь монголын нэрт эрдэмтэн, геологич Жамбын Бямбаа, дэмжигчид нь ТЭХҮ, Геологийн яамны сайд ЭЗХТЗ-ийн геологийн байнгын комиссын дарга Мятавын Пэлжээ, мөн яамны орлогч сайд, геологич Чойжингийн Хурц нар Төв хороогоор зөвшөөрүүлэх, ЭЗХТЗ-ийн гишүүн орнуудад тавьж шийдвэрлүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. Ж.Бямбаа Олон улсын геологийн экспедицийн даргаар 1976-1980 онд ажилласан. Энэ экспедицийн шугамаар 70 гаруй сая ам.долларын буцалтгүй тусламжийн хөрөнгө оруулалт геологийн салбарт хийгдсэн гэж Ж.Бямбаа бичсэн байдаг.
-Эрдэнэтийн зэс-молибдений ордыг ашиглаж эхлэхэд таны үүрэг оролцоо юу байв. Зөвхөн ЗХУ-тай хамтарсны учир юу вэ. Уг нь Чех, Болгар гээд олон орны хайгуулчид ашигт малтмалын орд хайж олон газраар явдаг байсан шүү дээ?
-1972 онд намайг ТЭХҮГ яамны орлогч сайдаар томилоод М.Пэлжээ сайдын надад өгсөн үүрэг бол “Чиний хариуцах үндсэн ажил бол Эрдэнэтийн үйлдвэрийн бүтээн байгуулалтын ажил” гэдэг даалгавар өгсөн. Би сайдын өгсөн үүргийн дагуу ажилласан. Эрдэнэтийн үйлдвэрийн ТЭЗҮ-ийн үндэслэл боловсруулах, төслийн даалгаврыг батлуулж Зөвлөлтийн зураг төслийн байгууллагад өгөх, бэлэн болсон төсөлд шүүлт хийх ажлыг зохион байгуулах, хэлэлцүүлж батлуулах, техникийн зураг төсөл боловсруулах даалгаврыг холбогдох байгууллагаар батлуулах, үйлдвэрийн зураг төсөлд шүүлт хийж хэлэлцүүлэх, батлуулах ажлыг зохион байгуулах зэрэг ажлуудыг гүйцэтгэж байв. Эрдэнэтийн үйлдвэрийн зураг төсөлд шүүлт хийж уулын үйлдвэрийн ашиглалтын систем, уулын ажлын горимыг өөрчлөх тооцоо хийж зөвшөөрүүлснээр тухайн үеийн ханшаар гурван сая төгрөг хэмнэж, тэр сэдвээрээ Москвагийн Геологи хайгуулын дээд сургууль дээр техникийн ухааны дэд эрдэмтний зэрэг хамгаалж байлаа. Чехословак улс өөрөө Эрдэнэтийн бүтээн байгуулалтад оролцохоос татгалзаж, тусдаа “Монголчехметалл” хамтын үйлдвэр байгуулсан. Болгар улс манайтай хамтран “Монголболгарметалл” хамтарсан үйлдвэр байгуулан ажиллуулсан.
-Таныг Түлш, эрчим хүчний үйлдвэр, геологийн яамны орлогч сайдаар 1972-1976 онд ажиллаж байх үед “Монголросцветмет”, тухайн үеийн “Монголсовцветмет”-ыг анх байгуулж байжээ. Энэ байгууллага өнгөрсөн жил 50 жилийн ойгоо тэмдэглэсэн. Энэ үйл ажиллагаанд та хэрхэн оролцож явав. Ямар орд газар, уурхайнууд түүний харъяанд багтаж байсан бол?
-Өнөөгийн Монголросцветмет ТӨҮГ-г 1973 онд анх байгуулахдаа ЗХУ-ын “Советский союз”-ын үед байгуулагдсан Монголсовцветмет нэртэй байсан. Хожим ЗХУ тарсны дараа Монгол, Оросын хамтарсан нэгдэл болж “Монголросцветмет” гэдэг нэртэй болсон хэрэг. Миний бие энэ хамтарсан нэгдлийг үүсгэн байгуулхаас эхлэн оролцож эхний үеийн бүх дүрэм журмыг боловсруулж, батлахад оролцож байв. Хамтын үйлдвэрийн газрын дээд эрхийг баригч нь оролцогч талуудын төлөөллөөс бүрдсэн зөвлөл байдаг юм. Би Монголын талын зөвлөлийн даргаар 1973-1976 онд томилогдон ажиллаж байв. “Монголсовцветмет” нэгдлийн харъяанд эхний үед Бэрхийн жоншны уурхай, Толгойтын алтны үйлдвэр, Хажуу улааны жоншны үйлдвэрүүд багтдаг байсан. Дараа нь хэд хэдэн үйлдвэр нэмэгдсэн.
-“Монголсовцветмет”-ын гол үүрэг зорилго юу байв?
-Монгол Улсын уул, уурхайн салбарын хөгжилд “Монголросцветмет” ТӨҮГ-ын эзэлж буй байр, гүйцэтгэж буй үүрэг асар өндөр. 1970-аад оны эхнээс Монголын уул уурхайн салбарт гарсан нэгэн шинэ үе бол улс хоорондын хүч хөдөлмөр, хөрөнгө чинээ, үйлдвэрлэл технологи, боловсон хүчнийхээ нөөц бололцоог хамтран ашиглах интеграцийн шинэ хэлбэр болох хамтын үйлдвэр байгуулж ажиллуулсан явдал байсан юм.
Иймэрхүү хэлбэр 1940-өөд оны үед “Совмонгол” нийгэмлэгээр эхэлж 1957 оныг хүртэл үйл ажиллагаа явуулж байсан түүх бий. 1970-аад оноос эхэлсэн хамтын ажиллагааны хэлбэр нь өмнөх үеэсээ зарчмын болон чанар, зорилго зорилтын хувьд эрс ялгаатай байсан. Энэхүү шинэ үеийн хамтын ажиллагааны анхны гэрээ бол 1973 оны хоёрдугаар сарын 23-ны өдөр байгуулагдсан Монголсовцветмет нэгдэл байгуулах Монгол, Зөвлөлтийн Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр байсан юм.
Энэхүү хамтын үйлдвэрийн зорилго нь Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт хайлуур жонш, үнэт металл олборлон баяжуулж, манай улсын экспортын хэмжээ, орлогыг нэмэгдүүлэхэд оршиж байсан юм. Энэхүү зорилгоо хэрэгжүүлэхийн тулд олон шинэ үйлдвэрүүд байгуулан өргөжсөн бөгөөд нийгмийн дэд бүтэц, хот тосгон бүхий манай тэргүүлэх аж ахуйн нэгж болон хөгжиж буйг бид мэднэ.
Бор-Өндөрийн уулын баяжуулах комбинат, жоншны хүдэр олборлон баяжуулах Айраг, Хажуу-Улаан, Өргөний үйлдвэр, алт олборлож баяжуулах Толгойт, Заамарын үйлдвэр, Багахангай, Хашаат худгийн нүүрсний уурхай зэргийг байгуулж өргөжсөн. Заамарын алтны үйлдвэрийг байгуулсан нь “Алт” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд жинтэй хувь нэмэр оруулсан. Гурван талын оролцоотой хамтын хөрөнгө оруулалтаар байгуулсан энэ үйлдвэрийн 51 хувийг “Монголросцветмет” эзэмшдэг бөгөөд “Шижир алт” гэдэг хамтарсан компани байгуулан ажиллуулж 1994-2002 оны хугацаанд 10 тонн гаруй алт олборлож, 70 гаруй тэрбум төгрөгийн борлуулалт хийж, улсын төсөвт 24 тэрбум төгрөг оруулсан байна.
“Монголросцветмет” хагас зуун жил ажиллахдаа хайлуур жоншны чиглэлээр 36,7 сая шоо метр хөрс хуулж 17,3 сая тонн жонш олборлон, 7,1 сая тонн борлуулалт хийж, 1,8 сая тонн флотацын баяжмал үйлдвэрлэн экспортолсноос гадна 23 тонн алт, хоёр сая тонн нүүрс олборлосон дүн гарсан. Тус нэгдлийн экспортын бүтээгдэхүүн болох хайлуур жоншны олборлолт, экспортоороо Монгол Улс дэлхийд тэргүүлэгч орны тоонд орж Европын химийн аж үйлдвэрийн ерөнхий ассамблейн жоншны салбарын гишүүнээр Ази тивээс анх удаа элсэж, олон улсын түвшинд хүлээн зөвшөөрөгдсөн гэдгийг дээр хэлсэн. “Монголросцветмет” нь 2001 онд Удирдлагыг чадварлаг явуулж шинэ техник технологи нэвтрүүлж сайн чанарын бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж өндөр амжилтад хүрсэн байгууллага гэдгээрээ “Парис-2001-Алт” зэрэглэлийн шагнал авч байлаа.
-Түлш эрчим хүчний сайд байх үедээ та БНМАУ-ЗХУ-ын Засгийн газар хоорондын Зөвлөлийн анхны даргаар ажиллаж байсан юм байна. Тэр цаг үеийн талаар ярилцах уу. Аль чиглэлд хоёр талын ашиг сонирхол нийцэж байсан бэ?
-Би Монгол, Зөвлөлтийн Засгийн газар хоорондын Зөвлөлийн даргаар ажиллаж байгаагүй ээ. Харин Монгол-Зөвлөлтийн хамтарсан Эрдэнэт, “Монголсовцветмет” нэгдлийн зөвлөлийн Монголын хэсгийн даргаар 1974-1976 онуудад ажилласан юм шүү. Ингэхдээ хамтын үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагааг зүгшрүүлэх, дүрэм журмыг боловсруулах, батлах, үйлдвэрийн ерөнхий захирлыг томилох, боловсон хүчнийг бэхжүүлэх зэрэг шинэ байгууллагын удирдлага, зохион байгуулалтын асуудлуудыг шийдвэрлэн ажиллаж байсан. Түлш, эрчим хүчний үйлдвэрийн сайдаар томилогдоод Хамтын үйлдвэрийн монголын хэсгийн даргын үүрэгт ажлаас чөлөөлөгдсөн юм.
-Эрдэнэт үйлдвэр, “Монголросцветмет”-ийн анхны монгол захирлуудыг томилуулахад таныг ихээхэн зүтгэл гаргасан гэдэг. Энэ талаар дурсана уу. Саад бэрхшээл багагүй тулгарч байсан байх даа?
-Хамтын үйлдвэрийн дарга нарын томилгоог хамтын үйлдвэрийн зөвлөл шийдвэрлэх ёстой. Тэгэхдээ Монголын тал өөрийнхөө хүмүүсийг ерөнхий захирлаар томилох асуудалд их болгоомжтой ханддаг байсан. Дүрмээрээ бол Ерөнхий захирлын ажиллах хугацааг дөрвөн жилээр тогтоосон байдаг. Эрдэнэт үйлдвэрийн Ерөнхий захирлаар 1973-1989 он хүртэл 16 жил Зөвлөлтийн талаас дөрвөн удаа Ерөнхий захирал томилогдон ажилласан. Эхний найман жилд бид Ерөнхий захирлаар томилох монгол хүнээ бэлдэж амжаагүй байсан. Зөвлөлтийн талын Ерөнхий захирлын хэмжээнд хүрч ажиллах өндөр шаардлага нэг талаас тавигдаж, нөгөө талаас эхний жилүүдэд хамтын үйлдвэрт ажиллагсдын дийлэнх нь Зөвлөлтийн мэргэжилтнүүд байсан нь болгоомжлох шалтгааны нэг үндэс байв. Бидний дотроо бодолтойгоор сургаж бэлтгэж байсан хүний нэг бол уулын инженер-маркшейдер Шагдарын Отгонбилэг байсан. Түүнийг Зөвлөлтөд сургууль төгсөж ирсний дараа яаманд мэргэжилтнээр ажиллуулсан, дараа нь “Монголросцветмет” нэгдлийн нэгдүгээр орлогч захирлаар ажиллуулж хоёр талын хамтын үйлдвэрийн гишүүдийн анхааралд байлгаснаар Ш.Отгонбилэгийг таних боломж олгосон.Тэгээд талууд харилцан ойлголцож, зөвшөөрснийг МАХН-ын Төв хороонд танилцуулж зөвшөөрүүлээд 1989 оны 10 дугаар сард Монгол, Зөвлөлтийн хамтарсан уулын баяжуулах Эрдэнэт үйлдвэрийн Ерөнхий захирлаар томилуулж байсан. Дөчин нас ч хүрээгүй залуухан байсан даа, Ш.Отгонбилэг.
-Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар Ш.Отгонбилэг, Х.Бадамсүрэн нарын уул уурхайн салбарт гүйцэтгэсэн үүрэг их биз?
-Ш.Отгонбилэг, Х.Бадамсүрэн нар бол хоёулаа уулын инженер, маркшейдерын мэргэжилтэй, манай улсын тэргүүлэх инженерүүд. Би энэ хоёр инженерийн тухай өөрийн “Тэнгэрийн цаг” номдоо үнэлж, дүгнэж, бахархаж, сайшааж бичсэн. Хожим “Уурхай дагасан соёлын өв” номдоо монголын сор болсон энэ хоёр уулын инженерийнхээ тухай дахин бичсэн юм. Ш.Отгонбилэг, Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар, Х.Бадамсүрэн бас Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар, Монгол Улсын Аж үйлдвэрийн гавьяат ажилтан, цол хүртсэн. Эндээс тэдний хийсэн ажлын үр дүн харагдаж байгаа болохоор өөр юу хэлэх билээ.
-Мардайн ураны үйлдвэрийг яаж ашиглаж байсан юм бэ. Хор хөнөөл учирч байсан уу. Одоо уран ашиглах талаар Францтай манайхан хамтрахаар болж байна. Үүний сайн тал нь давуу юу, сөрөг тал нь их үү?
-Мардайн ураны ордыг Монгол, Зөвлөлтийн Засгийн газар хоорондын 1981 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн концессийн нууц гэрээгээр Зөвлөлтийн тал ашиглаж байсан түүхтэй. “Эрдэс” нэртэй энэхүү үйлдвэрийн хэлэлцээрт газрын хэвлийн баялаг ашигласны төлбөрт олборлосон хүдэр дахь ураны нэг кг тутмаас таван шилжих рублийг Монголын талд төлж байх, ордыг ашиглаж дууссаны дараа үйлдвэрийн бүх үндсэн хөрөнгө, дэд бүтцийг Монголын талд үнэ төлбөргүй шилжүүлнэ гэж тохиролцсон юм билээ. Мардайн ураны ордыг гүний хоёр уурхай, нэг ил уурхайгаар ашиглаж, жилд хоёр сая тонн хүдэр олборлох хүчин чадалтай байхаар зураг төсөл хийгдсэн байдаг. Мардайн ураны орд руу ЗХУ-ын Краснокаменскаас 250 км 110 киловольтийн өндөр хүчдэлийн шугам татсан,мөн
-93 км төмөр зам татсан,
-20 км ус дамжуулах хоолой,
-150 т/ц хүчин чадалтай дизелийн цахилгаан станц барьсан,
-40000 кв.м талбай бүхий орон сууц,
-1100 хүүхдийн сургууль, 50 ортой эмнэлэг, хоёр цэцэрлэг, биеийн тамирын цогцолбор, дэлгүүр, гуанз зэрэг нийгэм ахуйн барилга байгууламжтай байсан даа.
-Мардайг үргэлжлүүлэн ашиглаж болоогүй юм уу?
-Мардайн ил уурхайгаас 1989-1995 оны дунд хүртэл 490587 тонн хүдэр олборлож, Краснокаменск руу нийлүүлсэн байдаг. Мардайн ураны “Эрдэс” үйлдвэрийн үйл ажиллаагааг 1995 онд Зөвлөлтийн талын санаачилгаар зогсоосон шалтгаанаа тус улсын ураны хэрэгцээ багассан, дэлхийн зах зээлд ураны үнэ буурсан, тээврийн зардал нэмэгдсэн, тоног төхөөрөмж, сэлбэг материалын үнэ өссөн зэргээс үйлдвэр алдагдалд орсон гэж Оросын тал тайлбарладаг юм. Эдгээр шалтгаан хэр үндэслэлтэй болохыг би мэдэхгүй.
Харин Зөвлөлтийн ураны аж үйлдвэрийн нэрт эрдэмтэн Сталь Сергеевич Покровский маш их цухалдаж, Зөвлөлтийн тал санхүүжилтээ зогсоосныг хамгийн тэнэг шийдвэр гэж хэлснийг би чихээрээ сонсож байсан. Орчин үеийн уран олборлолтод хөнөөл гээд байх юм бараг байхгүй. Эерэг тал нь их. Мардайг үргэлжлүүлэн ашиглаж болно. Болохоор барахгүй шаардлагатай.
-Монголын өнөөгийн уул уурхайн салбарын байдлыг та хэрхэн үнэлэх вэ. Ашигт малтмалаа ашиггүйгээр гаднынханд тавьж тууж байна хэмээн шүүмжилдэгтэй та санал нийлэх үү?
-Өнөөгийн Монголын эдийн засаг уул уурхай дээр тогтож байна. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн “Уул, уурхайн долоо хоног” уулзалт дээр хэлсэн үгэнд “Монголын Улсын эдийн засгийн дөрөвний нэг, экспортын орлогын 90 гаруй хувь, төсвийн орлогын 30 орчим, гадаадын хөрөнгө оруулалтын 80 гаруй хувийг уул, уурхайн салбар дангаараа бүрдүүлж манай улсын эдийн засаг, төссөв санхүүгийг гол судас болон хөгжиж яваа” гэжээ. Энэ үр дүн бол Монголын геологи, уул уурхайн салбарт ажиллаж байгаа 60 гаруй мянган геологичид, уурхайчдын хөдөлмөрийн үр дүн юм. Монгол Улс зүү утаснаас эхлээд машин, онгоц, бензин шатахуун, технологийг гаднаас авдаг. Оронд нь юу өгөх вэ? Ашигт малтмалаа, мал аж ахуйнхаа мах, ноолурханаа өгдөг. Гадаад худалдаанд жин дардаг нь уул уурхайн бүтээгдэхүүн. Үүнийгээ больчихвол бид гаднаас авдаг юмны төлбөрийг юугаар хийх вэ? Манайхан ашигт малтмалаа гадныханд ашиггүйгээр тавиад тууж байна гэдэг боловч бид дэлхийн зах зээлийн үнээр л зарж байгаа.
Монголчууд уудаг худаг руугаа нулимдаггүй гэж ярьдаг. Тэгвэл тэжээж байгаа уул уурхай руугаа яагаад нулимаад хараагаад байгаа юм бэ. 3,5 сая хүнтэй улс орныхоо эдийн засгийг тэтгэж яваа 60 мянган уурхайчдынхаа ариун цагаан хөдөлмөрийг яагаад хүндлэхгүй, үнэлэхгүй байгаа юм бэ. Зуны халуун, өвлийн хүйтэн, усан бороо, цасан шуурган дунд өдөр шөнөгүй хөдөлмөрлөж уулын даралт, усны цөмрөл, нуралтыг сөрж, амь хайргүй зүтгэж байгаа уурхайчдаа яагаад өрөвдөхгүй, хайрлахгүй байгаа юм бэ? Гомдмоор юм.
Яаж ч хөгжлөө гэсэн билгийн тооллоор XVII жарныг дуустал Монгол Улс байгалийнхаа баялгийг түшиж амьдарна. Өөр зам байхгүй. Ухаанаараа амьдрах цаг ирнэ ээ. Тэр нь XIX жарнаас наашгүй. XVIII жаран шилжилтийн жаран байх тавилантай бололтой байх шүү. Уул уурхайн талаарх миний бодол ийм байна.
Сэтгэгдэл ( 113 )
БҮГДЭЭРЭЭ САЙН УУ!!!!! Бид олон нийтэд мэдээлэхийг хүсч байна; Та бөөрийг худалдахыг хүсч байна уу? Та санхүүгийн хямралын улмаас бөөрийг зарж борлуулах боломжийг эрэлхийлж байна уу, юу хийхээ мэдэхгүй байна уу? Дараа нь бидэнтэй холбоо бариад DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM хаягаар бид танд бөөрнийх нь хэмжээгээр санал болгох болно. Яагаад гэвэл манай эмнэлэгт бөөрний дутагдалд орж, 91424323800802. имэйл: DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM Yнэ: $780, 000 (Долоон зуун, Наян мянган доллар) APPLY TO SELL YOUR KIDNEY FOR MONEY NOW $ 780,000.00
БҮГДЭЭРЭЭ САЙН УУ!!!!! Бид олон нийтэд мэдээлэхийг хүсч байна; Та бөөрийг худалдахыг хүсч байна уу? Та санхүүгийн хямралын улмаас бөөрийг зарж борлуулах боломжийг эрэлхийлж байна уу, юу хийхээ мэдэхгүй байна уу? Дараа нь бидэнтэй холбоо бариад DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM хаягаар бид танд бөөрнийх нь хэмжээгээр санал болгох болно. Яагаад гэвэл манай эмнэлэгт бөөрний дутагдалд орж, 91424323800802. имэйл: DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM Yнэ: $780, 000 (Долоон зуун, Наян мянган доллар) APPLY TO SELL YOUR KIDNEY FOR MONEY NOW $ 780,000.00
БҮГДЭЭРЭЭ САЙН УУ!!!!! Бид олон нийтэд мэдээлэхийг хүсч байна; Та бөөрийг худалдахыг хүсч байна уу? Та санхүүгийн хямралын улмаас бөөрийг зарж борлуулах боломжийг эрэлхийлж байна уу, юу хийхээ мэдэхгүй байна уу? Дараа нь бидэнтэй холбоо бариад DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM хаягаар бид танд бөөрнийх нь хэмжээгээр санал болгох болно. Яагаад гэвэл манай эмнэлэгт бөөрний дутагдалд орж, 91424323800802. имэйл: DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM Yнэ: $780, 000 (Долоон зуун, Наян мянган доллар) APPLY TO SELL YOUR KIDNEY FOR MONEY NOW $ 780,000.00
БҮГДЭЭРЭЭ САЙН УУ!!!!! Бид олон нийтэд мэдээлэхийг хүсч байна; Та бөөрийг худалдахыг хүсч байна уу? Та санхүүгийн хямралын улмаас бөөрийг зарж борлуулах боломжийг эрэлхийлж байна уу, юу хийхээ мэдэхгүй байна уу? Дараа нь бидэнтэй холбоо бариад DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM хаягаар бид танд бөөрнийх нь хэмжээгээр санал болгох болно. Яагаад гэвэл манай эмнэлэгт бөөрний дутагдалд орж, 91424323800802. имэйл: DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM Yнэ: $780, 000 (Долоон зуун, Наян мянган доллар) APPLY TO SELL YOUR KIDNEY FOR MONEY NOW $ 780,000.00
Монголчууд шинжлэх ухаанч бус, маш мунхаг, дундад зууны үеийнхээрээ сэтгэж байгаа гэдгийг харуулах сайхан судлагаа болсон нийтлэл байна. Монголын нийгмийн менталитет өнөө цагт яг ямар буйг эдгээр сэтгэгдлээс харж авч болно. Энэ бол бодит баримт. Эдийн засгийн өсөлтийн 95 хувь нь уул уурхайтай шууд хамааралтай. Уул уурхай уналаа бол Монгол дампуурлаа. Ийм байхад тэд уудаг худгийнхаа ус руу тасралтгүй нулимна. Халх ойлголтоор амныхаа хишгийг арчих гэж нэг айхтар үг бий. Амныхаа хишгийг арчих гэж яарсан ард түмэн асар удахгүй модоо л барьдаг юм даа. Бид нэг тийм үеийг үзэх ойртож байх шиг байна.
Ард түмэндээ иншэж хараалгана гэдэг ,нь адгийн шаар л гэсэн үг үр удамдаа хараал нөмөргөсөн хар гай юм даа
Ха ха ха. Эсгий гэрээс өөр өмчгүй, өмссөн бандааж, дээлнээс өөр илүү гарах хувцасгүй, мах гурилаас өөр хоолгүй байсан Монголчуудыг өнөөдөр гаднаа япон тэрэгтэй, хотод 2 өрөө сууцтай, 70 сая малтай, жингийн илүүдэлтэй, жилдээ 5000 доллар олох хэмжээнд аваачилцсаныхаа төлөө энэ өвгөн өнөөдөр ингэж хараалгах гэж.
Энэ муу гайгаас болж Монголчууд алт ухаж,хамаг баялгаа цөлмөж,эх нутгаа сэндийчиж,хөрс шороо,ой модоо юү ч гүй болгосон.Тэнэг ,бодлогогүй,төрийн тэргүүн улс орондоо гай л чирж ирдэг юм байна гэдгийг ,утгаар нь үзүүлсэн хар новш .
Солиотой Өвгөн Шулам. Монголд Гай Тарьсан Гуамшиг Юун Ямар Гавьатай гэж Чингхсийн одонгоор шагнуулдийн кк Эрүүл Байжаагаарайдаа ирээдүйн хойчдоо бас ингээд донгоссд суужүзээрэй
Ээ энэ валиар өвгөн үхэж далд ороогүй юмуу? Нөгөө барзгар хамар яалаа.хэхэ бидний мөнгөөр янзлуулсан өмхий лалар өвгөн үхлийн муухайгаар үр үндэс угсаагаараа тамлагдан далд ор!!!!!
Ээ энэ валиар өвгөн үхэж далд ороогүй юмуу? Нөгөө барзгар хамар яалаа.хэхэ бидний мөнгөөр янзлуулсан өмхий лалар өвгөн үхлийн муухайгаар үр үндэс угсаагаараа тамлагдан далд ор!!!!!
Ээ энэ валиар өвгөн үхэж далд ороогүй юмуу? Нөгөө барзгар хамар яалаа.хэхэ бидний мөнгөөр янзлуулсан өмхий лалар өвгөн үхлийн муухайгаар үр үндэс угсаагаараа тамлагдан далд ор!!!!!
Ээ энэ валиар өвгөн үхэж далд ороогүй юмуу? Нөгөө барзгар хамар яалаа.хэхэ бидний мөнгөөр янзлуулсан өмхий лалар өвгөн үхлийн муухайгаар үр үндэс угсаагаараа тамлагдан далд ор!!!!!
Ene buzar hujaa nar bga tsag dor mgl ulsiig huvjuulehgui uhej dald ordoggui hulgaich ymdaa
Энэ сүйрлийн эзэн одоо болтол амьд байдаг юм уу.
Монголыг шавартай хутгасан лаларын өвөө
novsh yum daa
Тамаас ирсэн чөтгөрийг тамруу нь буцааж явуулах боломж алга уу
Өөрөө хагартлаа баяжаад эх орон ард түмэндээ ээлгүй хандсан хүн.ягазрын тосны гэрээг тэднийхээр хийсэн гэж үү.Яасан сэтгэлгүй новш вэ .Өөрөө л болж бвал боллоо гэсэн санаатай Одоо энэ хүний үр хүүхэд мэдэлд бгаа уул уурхай лицензийг улс хурааж авах хэрэгтэй.Угаасаа монгол улс уул уурхайгаа ашиглах цаг болсон бсан .яховдгийн гайн гавьяа ч биш.
Энэ өвөө зовж үхнээ. ХОВДГИЙН ГАЙ киноны бодит дүр төрх. Хамраа засуулсан ч танигдана.
Бузар булай төр бүрэлдэн тогтохын эхлэлтийг тавьсан новшийн өвгөн.
Хэрэв прокурор, шүүх хөдлөөд өгвөл Монголын ард түмэн Х.Баттулгыг шууд цаазын тавцанд аваачихад бэлэн байна. За өнөөгийн ерөнхийлөгч гэж хэн бэ? Хүрэлсүх зүгээр нэг тэнэг гар төдийгүй шалгарсан хулгайч гэдэг нь ил баримтаар дурайж байна. Эдгээр баримтуудыг одоо шоронд байгаа Өнөрцэцэг цээжээрээ мэдэж байгаа. Хүрэлсүх хэн бэ, түүний тайган хэн бэ, түүний хүрээлэл хэн бэ, үүнийг Өнөрөө баримттай нь судлачихсан байгаа. Хүсвэл гаргаад тавихад бэлэн. Хулгайч, гэмт хэрэгтэн гэж ийм хүмүүсийг хэлдэг юм. Ялгаж, таньж сурцгаа!
Энд дандаа хулгайчууд бичжээ. Энэ хүний фон дээр өнөөгийн хулгайчууд дурайтал харагдах байхгүй юу. Яг л гэрэлд цохиулдаг жоомнууд шиг. Тийм учраас энэ хүнийг харлуулж өөрсдийгөө сүүдэрлэх санаатай байна. Гэмт хэрэгтэн гэж хэн бэ? Жишээ нь 3 шатны шүүхээр яллагдсан Н.Энхбаяр бол гэмт хэрэгтэн. Ц.Элбэгдоржийг одоогийн засгийн тэргүүн гэмт хэрэгтэн гэж цоллож байсан. Яг үнэндээ Ц.Элбэгдоржийн хэрэг прокурор дээр оччихсон одоо болтол наймаацаастай байгаа. За Х.Баттулга хэн бэ гэдгийг бүх ард түмнээрээ мэдэж байгаа. Ганцхан шүүх, прокурор, Атг гурав л хүлээстэй, энэ талаар таг байгаа.
Ичдэггүй худалч.
Лалар новш үхэж далд ор
Та нар бензингүй л яваад байна уу. Энэ нөхрөөс асуу.
Энэ муу гайгаас болж улс орон их хохирсон доо үхсэн баасны ёрөнхийлөгч хүний толгойгоор удирдуулсан ямарч мэдлэг бхгүй харахаас дургүй хүрдэг
Хамарч ёстой ванлий болжээ.
novshiin hulgaich chi yu hiisen yum hamt olon chini hiigee biz dee avsan buhnee butsaagaas tushaachih heden huuhdiig ch gesen emchilei
Лаларын өвгөн үхээгүй юмуу..улс орныг сүйрүүлсэн лалар
КАЗАХСТАН УЛС ХУУЛИНДАА ”ГАЗАР БОЛОН ТҮҮНИЙ ДООРХИ БАЯЛАГА НЬ ТӨРИЙН ӨМЧ гэж байсныг өөрчилж АРД ТҮМНИЙ ӨМЧ ЮМ” ГЭЖ ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАВ.
КАЗАХСТАН УЛС ХУУЛИНДАА ”ГАЗАР БОЛОН ТҮҮНИЙ ДООРХИ БАЯЛАГА НЬ ТӨРИЙН ӨМЧ гэж байсныг өөрчилж АРД ТҮМНИЙ ӨМЧ ЮМ” ГЭЖ ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАВ.
КАЗАХСТАН УЛС ХУУЛИНДАА ”ГАЗАР БОЛОН ТҮҮНИЙ ДООРХИ БАЯЛАГА НЬ ТӨРИЙН ӨМЧ гэж байсныг өөрчилж АРД ТҮМНИЙ ӨМЧ ЮМ” ГЭЖ ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАВ.
Насны эцэст нэг иймэрхүү бүтээлтэй, хийсэн бүтээсэн юмтай сууж байхад ч үхэхэд гомдол алга. Хулгайчууд аа, хар даа! Төрийн түшээ гэж ийм хүнийг хэлдэг юм байна. Мунхаг ард түмэн хар даа! 2023 онд Монгол улс 67 сая тонн нүүрс олборложээ. Бараг хагас тэрбум долларын газрын тос экспортлов. Нийт экспортын 90 хувийг уул уурхайн бүтээгдэхүүн эзлэж байна, малнууд аа. Энэ мөнгөөр та нарт хүүхдийн мөнгө өгөөгүй юу? Халамж, тэтгэвэр, цалин тавиагүй юу? Хэрэв Түдэв чинь гарсан бол та нар нэг мундаг зөгнөлт романтай л үлдэх байсан шүү дээ. Өөр юу ч үгүй. Бүгд хужаа нарын араас үхэлдэн гүйж байх байсан.
Энэ хүн л монгол улс доройтох эхлэлийн тавьсан хүн эрт хэнл нээлтийн үйлдвэр барьсан бол монгол улс гаднаас царайчлах уу шатахуун дээр
Энэ сэтгэгдэл бичсэн хүмүүс уул уурхай ашиглаж байгаагийн хүчинд улсын дайтай яваагаа ойлгох хэрэгтэй. Манай бүх экспортын 90%-г уул уурхайн бүтээгдэхүүн эзэлж байгаа. Экспорт байхгүй бол энэ хүмүүс ингээд интернэт ашиглаад диван дээрээс ахмад хүмүүсээ муулаад сууж чадахгүй. Гар утас ч оруулж ирж чадахгүй. Хүн шүүмжилж мөнгө олохын оронд ажил хий.
Мордохын хазгай гэж, МУ-ын анхны ерөнхийлөгч өнөө цагийн олиггүй бүхний суурийг тавилцсан, дараа дараагийх нь ”сахил хүртээд шал дордов” гээч болоод
Ийм өмхий хог,ийм Сэтгэлгээтэй хог Төрд гарсан,энэ муу ан нийлж одоогийн Монголын хамаг гайг дуудаж авчирсан ,өмхий хог ,тэнэг хогоо, Дэлхий Олон Төвтэй болж байна , өсвөр үеийн Монголчууд Толгойгоорой-мэдлэгээрэй, ур чадварааарай , авъяасаарай ”money”-олоод явж байна өмхий хог новшоо
Chingis khaan terguun zergiin odont, uul uurxain injener,akedemich tom XULGAICH yum bzde. Medleg meregjilteinuudn xyatad bolool xulgai xiigsed bnda.1Tom xumuusiin yrians tuxain yed 90d oni exeer Ochirbatiig biluu exneriign biluu Partizani xujaa garaltai gj sonsoj blaa. Ovog ntre solisnch biluu zaluu bsn blxr tooxgui unguruuj blaa. Uxuul xyatadtai xolbootoim shig gj odoo xurtel bddiin
Дорнодын нефтийг асуусангүй вэ. Пялдага Оюунцэцэг сэтгүүлч нэртэй боллоо доо.
Ховорхон ухаантай толгой шүү
МОНГОЛ УЛСЫГ ГАРДАН САМАРСАН ХУЛГАЙЧ НАРЫН НЭГ НЬ ЭНЭ
Монголын ард түмний идэх ёстой баялгийг ганцаараа идэж байгаа өмхий минь Шуналын тулам минь чи. ҮхээчСайхан.
Монголын нефтийг гадгаш нь өгсөн хүн
Ураныг яаж хоргүй гэж ярьж чадаж бнаа.эх орныхоо эсрэг бгаа ялангуяа төрд ажиллаж бсан бгаа юмнуудад хариуцлага тооцож мардайн уурхайн гүн рүү явуулбал таарна
Тэгэхээр энэ хүний хэлж байгаагаар бол Монгол улс 100 жилийн дараа л жаахан хөгжих тал руугаа орно гээд байгаа юм уу даа.
novshiin uvgun orlogo saitai yvaa blxr tom duugarch bnaa. mururu amidrxgui ard tumni bolomjiig xulgailsn muu ugur uvgun. zailaaa
Ene muu pizdag bas bodii ni hotloh yumsan
Битгий шаа муу өгөр хужаа луухайн минь
Энэ хэдэн ерөнхийлөгч нарт Монгол улсыг хүчтэй болгох хүн амаа өсгөх ухаан байхгүй Л юм даа.Үр хөндөлтийг тас хориглох ухаан байдаггүй ээ ядаж л нас зааж хориглох ёстой байсан юм .тэгсэн бол өдийд 5 5 5 саяулаа болчихсон байх ч юм билүү үү
Монголын уул уурхайн хөгжил, цэцэглэлтийг Очирбат гуай шиг үнэлж хэлсэн хүн байна уу ? Эрдэс баялгийн түүхийг бүтээлцсэн хүн шиг товч тодорхой ярьсан байна. \nИймд Очирбат гуйөд эрүүл энхийг, урт удаан наслахыг хүсэн ерөөе !
ТӨВ ХОРООНЫ УТТ ны гишүүн,Ц Дүргэрсүрэнгийн хүүхэд шүүдээ Тэр хүн л өндөр албан тушаалд дэвшүүлэх ажлыг зохион байгуулсан
Муу хүн дээ
Энэ лалрын өвгөний бүх шагналыг хураавал таарна. Азийн бар биш баларсан улс болох эхлэлийг тавьсан. Газрын тос баялагаа хятадад одоо ч үнэгүй шахуу өгч байгаль устаж байгаад хариуцлага хүлээх ёстой лалар...
Үхвэл таарсан үмхий хужаа
БАГАБАНЬД, ОЧИРБАТ 2 МОНГОЛИЙГ МӨХӨӨХ ЭХЛЭЛИЙГ ТАВЬСАН ХУВАЛЗНУУД
олны үг ортой гэж... сэтгэгдэлүүдийн 90 гаруй хувь нь үзэн ядалт. аргагүй дээ. азийн бар улс биш, баларсан дампуурсан улс болгосон. зүүн баянгийн нефтийн үйлдвэр гэж байсан юм билээ гэж үлгэр домог шиг ярьдаг цаг удахгүй байх өө. харин энэ үйлдвэрийг яагаад өргөжүүлээд яьаагүй юм бэ? хятад руу бүх тоног төхөөрөмжийг нь зөөгөөд оронд нь дачин тамсагийг оруулж ирсэн нь өнөөдөр ямар байна. хятадуудад санаатай өгсөнүү? санамсаргүйгээр хулхидуулсан уу? уул уурхайг ад үзлээ доош нь хийлээ гэнэ. Луйвар хийгээд байга болохоор л ард түмэн дургүйцээд байгаа юм
Очирбат гуай Монголын уул уурхайн хөгжил цэцэглэлтийг үүдийг нээж өрхийг нь татсан гавьяатан. Үндэсний мэргэжлийн боловсон хүчний нөөцийг бий болгож, ажил амьдралын алтан жолоо агуулсан эрхэ буянтан. Энэ бичээд байгаа нусгайнуудад үүнийг мэдэхгүй. Мэдэхийг ч хүсдэггүй.нөхөд. Ёстой илжигний чихэнд ус хийсэн ч алт хийсэн ч сэгсэрнэ гэдэгтэй агаар нэгэн буюу.
Очирбат бол луйварчин, ховдгын гай хамар нь яг шүү
Монголын ард түмнийг бууруулах эх үндэсийг тавьсан хүн нь чи шүү дээ. Одоо амаа ханиад явбал барждээ
Түдэв гарсан бол Монгол орон хөгжил зөв замаар явах байсан. Ард түмэн Монгол улс ядууралгүй авлигагүй төртэй байх байсан. Очирбат шуналын гайгаас болж улс орон хулгайч нараар дүүрч улс ард түмэн доройтсон.
ховдгийн гай бас юу вэ
Ард түмэнд мааш олон жилийн хор уршигтай үйлдэл хийсэн дээ.нүгэл нүдээ заавал олох болтугай.ингэж түмний итгэлийг хөл дороо дэвссэн хүн эрүүл саруул явнаа аа.
Энэ үхээгүй юм уу.алтан хайрцгийг нээх гэсэн болохгүй бна гэж дуулсандаа
Энэ сдагын оронд Л.Түдэв гуайг сонгох бсын шуналтай заваан өвгөн
Зайлаад өгөөч, зүгээр л
Юу ч тодорхой асуусангүй юу ч ярьсангүй тэр Дорнотийн нефьт яагаад өнөөдрийг хүртэл Хятадруу зөөж байгаа пм бэ.... энэ бол гэмт хэрэг улс орноо худалдсан....
Очирбат бол шуналын тип дээ.Яагаад Тамсагийн түүхий нефьтийг олон жил зөөж байхад үгээ хэлж эсэргүүцэхгүй мал царайлж байнаа.Бас л хулгайгаар баяжсан хүн дээ.
Нэг ч хүн өөдтэй хэлээгүй бн кк шуналтай улс бхаа очирбат багабанди нар
Ийм олон уул уурхайн салбартай Монгол улсын иргэд Арабын шаах амьдрах ёстой гэхэд бид нар Африкийн гуйлгачин шиг амьдарч бн.Энэ бол луйварчид та нарын амиа бодсон хийж байгаа ажил.
Очирбат та нүднээс. Далд сүүдэр дагаад гивлүүр нөмрөөд тааваараа үлдсэн насаа өнгөрөө. Чи номлогч байх үедээ мөнгөнд нүд, тархи хоёроо ухаад өгчихсөн. Бузар өвгөн
Та бульдозорчигоо болиод архичин болох гэж байгаа юм уу гэдэг шиг Та улс төрөөс гараад үзмэрч болох гэж байгаа юм уу
Тансаглал гэж их ярьж Монголыг Азийн бар болгоно гээд Азийн баар болгосон шуналын тулам ад тийрэн шүгэлсэн бузар.
Дачин тамсагийг яагаад асуусангүй вэ. Хэргийн эзэн бол энэ барзгар хамарт юм бгаам даа
Зүгээр л Геологич хүнийг ерөнхийлөгч болгосон нь харамсалтай
Монгол улсын дайсан хулгайч чи үхвэл таарна лаа
Хүний нүдэнд үзэгдэхгүй бсан нь дээр дээ.Пунсалмаа.
Луухаан Очирбат монголыг баллах даалгавартай хүн шүү. Хужаа хүн бол хужаа л хүн байдаг шүү дээ.
Эргүү дагз ховдгийн гай үйлийн үрээ эдлэнэ дээ
Уул уурхай руугаа нулимаагүй үр өгөөж нь ард түмэнд оногдохгүй байгаад гол учир нь байна
Barag 100 jil shaxuu mongoliin gol salbart ajillachixaad uls tokgoilj baisan baij ulsaa xugjuulj chadaagui erunxiilegch, said guai. Ed nart ugdug ene shagnal yumaa boli za yu. Odoo ter ix surguuliin ediin zasgiin xureelen geed ediin zasgiin aluurchid yarij baigaa yumniixaa uchriig ch sain medexgui xudlaa dongosood baix yum daa.
Байсан бүх үйлдвэрээ нураалгачихсан ерөнхийлөгч асанд эдийн засгаа солонгоруулан бүх талаар хөгжүүлэх бодлого дутсан НЕФЬТ илэрлээ гэж дээлээ тосдоод гадаад руу зөөх нь хөгжил авч ирээгүй.
Тэгээд Монгол улс ядуу байсаар л байндаа
МУУ ҮХДЭЛ ӨВГӨН ЧИ ХУРДАН ҮХЭЭЧ ЭХ БАЙГАЛЫГ МИНЬ ХАРИЙХАНТАЙ НИЙЛЖ СИЙЧСЭН ХУВХАЙ ӨВГӨН
Амны бэлэггүй муухай хүн татвар төлөгчдийн хөрөнгөөр 1998 онд барьж өгсөн өргөөг газартай нь зарсан ,монголчууд бидний сүүлийн 30 жил уруудаж байгаа амьдралын эхлэлийг тавьсан адгийн новш шүү дээ анх Түдэв гуайн сонгосон бол арай ч ийм ядууралд хүрэхгүй л байх байсан Очирбат гэж энэ муухай хужаагийн эрлийз монголыг ийм уруу доройтуулах замд оруулж,газар ухах алт хөтөлбөр эхлүүлсэн нүгэл нь үр удамд нь наалдана даа алт гэдэг оройд нь хүршгүй жаргал ёроолд нь хүршгүй зовлонд унагадаг гэж нэг үг бий дээ
Балин хамарт баншин хамартай аймаар баян болоод дууссан уу? кккк үр чинь үлдэх хорвоо ш дээ
Энэ хүний үг Монголд ямар ч хамаагүй, дээлээ мялаасан эрдэнийн үйлдвэр яасан????????!!!!!!!Түүнийг бүтээн босгох санаа сэтгэл байгаагүй
Лалрын муу шуналын тулам эх орон ард түмнээ гаргуунд нь гаргасан ховдгийн гай . Энэ муу лалартай ял хэлэлцэх цаг ирэх вий үхэж далд оролгүй байж байгаарай бирдээ
Бүх хөрөнгийг үр удмаар нь хураа балиар шунал
Энэ хулгайч хэзээ үхэх юм бол.нефтээр бөөлжиж үхээсээ.
Хуц. Хол очиж дэмийр. Улсын баялгийг хамгаалж зөв зохистой хүртээж чадаагүй байж 17 -р жаранд баялгаа идэж дуусна . Тэрнээс наана Монгол улс хөгжихгүй гэсэн үг үү. Eрөнхийлөгч асан хүний амнаас гарч бгаа алт шиг үг гэнээ.
Lalariin ohinoos ni zaaval aldagdsan nep baigaliin bayalgaa an amitanaa nuhuulnej tuluulehel bolno.
Hovdogiin hamariig hamaaral byhii ohintoi ni tsaatsalkahlk bolno.Mongoliig yyrd bulshalsan lalar.Orosuud gar hyrehgyi hairlaad baisan neptiig hariin huvi hymyystei niilj tsulumuj baigaa lalar.Odoo Enteheg uls olon jil guigaad baigaa bariad ugui gesen benzinii yildveriig bariulahgyi MAPchiad baigaa lalar.Mongoliin tyyhen urvagch tonuulch tsaatsdalahal bolno.
Анхны ерөнхийлөгч болоод Монголын хувь заяаг балалсан өгөр толгой Монголын үйлдвэр аж ахуйг устгасан ард түмний амьдралыг доройтуулж өөрөө л хөрөнгөжсөн новш доо
Шуналын тулам өгөр толгойт Yхж далд орооч ховдогын Гай нвш оо
2004 он хүртэл Монголчууд гуйланчилж амьдарсан. Биднийг хэн ч тоодоггүй байв. Тэгэхэд манай удирдлагууд ГХО-г авчрах гэж бадар барин дэлхийгээр нэг тэнэсэн. Тэдний гавьяа нь өнөөдрийн уул уурхайн гадны хөрөнгө оруулалтууд. Тэдгээр гавьяат хүмүүсийн тэргүүн эгнээнд энэ хүн байсан. Ямар азаар бид Л.Түдэвийг ерөнхийлөгчөөр сонгочихоогүй юм бэ? Халхын заяа их юм аа. Харин өнөөгийн их хулгай 2010 оноос эхлэсэн. Угсаатны цөөнхүүд үлэмж ихээр оролцсон. Тэд өнөөдөр өөрсдийгөө аврах гэхдээ энэ мэт гавьяат хүмүүс рүү чичлэж орилж байна. Хулгайч ”хулгайчийг бариарай” гэж бүхнээс чанга орилдог.
ҮХЭЭГҮЙ ЮМ УУ ХАР ЛАЛАР
Энэ хулгайч гээд батлаж чадахгүйдээ л бухимдацгаагаад байна уу? Энэ хүнээр бахарх. Улс орондоо хийсэн юмтай, тэр хийсэн зүйлийнх нь үр дүнгээр бид бүхэн өнөөдөр амьдарч амь зууж байна. Ямрав дээ? Хүн уусан худгийнхаа ус руу нулимдаггүй ээ гэж.
Хамраа боолгосон дурак
Хятадын хөрөнгө оруулалт хэрэггүй. Тамсагийн нефт гэгч Хятадын хөрөнгө оруулалт нь Монгол улсыг цөлмөөд дуусгасан. Түүн шиг газраа өгөөд хувхай хоосон үлдэх ёстой юм уу?
Юу ч чадахгүй байж ерөнхийлөгч болж газрын тосыг хужаад 30 жил үнэгүй өгсөн хужаа даа Одоо чимээгүй бай
Гэхдээ баялагаа газрын тосоо зүгээр өгдөг шиг дахин өгч болохгүй.
мундаг хүн дээ
SEKSEER XMTLAA80955877
icheech hovchoo
shuniaa hutsaigui sailaa mogol orong suutgesen uhdel
teng uvgun yugaa dogosood bgaa yum zygeer i dugaa gertee hevt meduu
Энэ одоо үзмэрч болсон юм байхдаа новш чинь ард түмний боломжийг хулгай хийчихээд ховдогийн гай чинь
Unekheer ikh zuil medej baigaa daa birding setgelee gardaggui snunaliin tulam\n
Энэ новш одоо үзмэрч болсон уу.
Болгарын элчийн сайдын яамны ыарилгын цогцолборыг ямар мөнгөөр авсан бэ? Таны дотор энэ асуудал үрд байгаа, илрэхвий гэхээс санаа чинь зовж нойр чинь хулждаг бтзээ чааваас
Ard tumnii baylagiig hulgaich nariin gart ogson nugelten ard tumend yuch naaldaagui shuu
шуналын тулам \n