Хятадад үнэтэй байр, машин худалдан авсан түшмэдийг илрүүлж эхэллээ

Өмнөд хөрш Хятад улс авилгатай дайн зарлаад байгаа билээ. Энэ аян дайн дээд зэрэглэлийн үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт нэвтрэн орсноор Хятадын өндөр албан тушаалтнууд үнэтэй байр, орд харш, зуслангуудаа хямд үнээр ч хамаагүй зарж борлуулж эхэллээ хэмээн уг салбарын мэргэжилтнүүд мэдээлж байгаа.

Өмнөд хөршид авилгад орооцолдсон том түшмэлүүд цаазын ял сонсох нь элбэг тул амь насаа бодсон нь өлзийтэй. Өнгөрсөн жилийн сүүлчээр Өвөр монголын Коммунист намын дарга Ву Чжичжон авилга, хээл хахууль, улсын хөрөнгө завшсан хэрэгт орооцолдон баривчлагдсан билээ. Түүний нэр дээр Хятадад 33, Канадад нэг үл хөдлөх хөрөнгө бүртгэгдсэн байлаа. Гуанжоу хотын томоохон албаны хүн Цай Бинь мөн авилгын хэргээр баривчлагдах үед түүний гэр бүлийнхэн 20 байшинтай нь илэрч байв. Мэдээж авилгын хэргээр шалгагдаад нууц хөрөнгө зоорь нь илэрч, хэт баян нь мэдэгдэхээр ял нь улам хүндэрнэ гэсэн үг.

“The Wall Street Journal” сэтгүүлээс Хятадын үл хөдлөх хөрөнгийн зуучлалын газруудад судалгаа явуулахад тансаг орон сууц худалдан авах хүн илт цөөрсөн хэмээн хариулжээ. Баячууд үнэтэй байр, зуслан худалдан авах нь битгий хэл авилга авсан хэрэгт орооцолдохгүйн тулд амьдардаг байр сууцаа зарж буй аж. “Shanghai Centaline Property Consultants” компанийн менежер Чжан Янь “Би урьд нь улиралд 3-4 дээд зэрэглэлийн байр л зардаг байлаа. Одоо бол хоёр долоо хоногт л нэг тансаг байр зардаг болсон. Өндөр албаны дарга нар байшингаа хурдан борлуулахын тулд үнээ 5-10 хувь шууд буулгадаг болсон” гэж ярьж байна. Тэр саяхан Шанхайгийн төвд байдаг орон сууцны байрыг 11 сая юанаар (1,8 сая $) заржээ. Уг нь 12 саяын (1,95 сая $) үнэтэй байр ч эзэн нь хурдан байрнаасаа салж байвал сая юаний гарз ч яамай гэж хэлтлээ айсан байсан гэнэ.

БНХАУ-ын дарга Си Жиньпин засгийн эрхэнд гараад авилгын эсрэг дайн зарлаж байгаагаа мэдэгдсэний нэгэн “хэлмэгдэгч” нь үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээл болоод байна. Си Жиньпин төрийн албан хаагчдад үнэтэй ресторанд баяр ёслол тэмдэглэх, тусгай дугаартай тансаг машин унахыг хориглосон. Үүнээс болоод аялал жуулчлал, ресторан цэнгээний газар, авто машин, тансаг хоол, хувцасны зах зээл ч бас хохирол амсаад байна. Дээд зэрэглэлийн орд харш, орон сууц зарагдахаа больж, үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийн орлого 10.5 хувь буурсан, цаашдаа ч буурах хандлагатай байгаа нь Хятадын эдийн засагт аюул болж хувирна гэж эдийн засагчид үзэж байна.

Дээд зэрэглэлийн байр орон сууц худалдан авагчдын 20 хувь нь өндөр албан тушаалын түшмэд байсан бөгөөд тэд одоо юу ч худалдан авахаа больсон байна. Гэсэн ч Хятадын Засгийн газар авилгын эсрэг тэмцлээсээ ухрахгүй нь ойлгомжтой. “Өндөр албаны хүнийг худалдан авах хамгийн гол арга бол түүнд байр бэлэглэх” гэсэн яриа Хятадад байдаг. Хятадын зарим мужид “илүү” орон сууцтай төрийн албан хаагчдыг буцаан өгөхийг уриалсан байна. Гэхдээ хаана, яаж, хэнд буцаан өгөх нь ойлгомжгүй хэвээр үлдэж. Хятадын цэргийн дээд байгуулага болох Цэргийн төв зөвлөлөөс цэргийн албан хаагчдыг жил бүр хөрөнгө орлогын мэдүүлэг өгч байхыг шаардаж, өмч хөрөнгөө нуун дарагдуулсан этгээдэд хүнд шийтгэл онооно гэж зарлаад байгаа. Бээжинд үл хөдлөх хөрөнгийн нэгдсэн бүртгэл явуулж, татварын нэгдсэн системд хамруулахаар төлөвлөж байна. Ингэснээр бага хэмжээний цалинтай мөртлөө олон тооны байр, орон сууц худалдан авч байгаа төрийн албан хаагчдыг илрүүлэн барих боломжтой гэж үзжээ. Америкийн Пенсильван мужийн их сургуулийн эдийн засагчдын хийсэн судалгаагаар Хятадын төрийн албан хаагчид хувийн секторын ажилтнуудаас 14 хувь бага цалин хөлс авдаг байж тэднээс илүү тансаг дээд зэрэглэлийн үл хөдлөх хөрөнгө худалдан авдаг нь батлагдсан байдаг.

С.Төгөлдөр